altan öymen ne demek?

Mehmet Altan Öymen¹ (d. 20 Haziran 1932,² İstanbul³), Türk gazeteci, siyasetçi ve eski Cumhuriyet Halk Partisi genel başkanı. Genel Başkanlık görevini 1999-2000 yılları arasında sürdüren Öymen, Bülent Ecevit tarafından kurulan 40. Türkiye Hükûmeti'nde Turizm ve Tanıtma Bakanı olarak yer aldı. 1977 ve 1995 Türkiye genel seçimleri'nde CHP milletvekili olarak meclise girmiştir.

1999 Türkiye genel seçimleri'nde partisi CHP'nin meclis dışında kalması nedeniyle genel başkanlıktan istifa eden Deniz Baykal'ın istifasının ardından 1999 yılında düzenlenen 27. Olağanüstü Kurultay'da yeni genel başkan seçilmiştir. Bu görevi 15 ay sürdürmüştür. 2000 yılında yapılan kurultayda yapılan yeni seçimle genel başkanlığı Deniz Baykal'a devretmiştir. Siyasal kariyerini sonlandırdıktan sonra bir süre Radikal gazetesinde köşe yazarlığı yaptı.

Hayatı

Ailesi

Mehmet Altan Öymen, 20 Haziran 1932 tarihinde İstanbul'da doğmuştur. Eğitimci, gazeteci ve milletvekili kimliğiyle bilinen Hıfzırrahman Raşit Öymen ile öğretmen Nezaket Hanım'ın oğludur.⁴

Mehmet Altan Öymen, aslen Trabzonludur. Öymen'in baba tarafından dedesi Mehmet Raşit Bey, Trabzon'da İstinaf Mahkemesi üyeliği yapmıştır. Hıfzırrahman Raşit Öymen de 10 Temmuz 1899 Trabzon doğumludur.⁵

Dede Mehmet Raşit Bey'in hayatının bir bölümü II. Abdülhamit devrine denk gelmiştir. Dönemin siyasi koşullarından bunalan Mehmet Raşit Bey, bir süre ailesiyle birlikte Midilli'de yaşamıştır. Daha sonra tayin nedeniyle Diyarbakır/Ergani'ye taşınmak zorunda kalmıştır. Ergani'de ulaşım ve bazı imkânların kısıtlı olmasından dolayı Mehmet Raşit Bey ailesini Trabzon'da bulunan akrabalarının yanına yerleştirmiştir. Mehmet Altan Öymen'in babası Hıfzırrahman Raşit Öymen, liseye kadar eğitimini burada tamamlamıştır. İlerleyen süreçte Mehmet Raşit Bey vefat edince -Trabzon o dönemde işgal altında olduğu için- Hıfzırrahman Raşit Öymen de eğitimini tamamlamak amacıyla önce İstanbul'a daha sonra da Almanya'ya gitmiştir. Eğitimini tamamlayan Hıfzırahman Raşit Öymen, Kastamonu'da bir öğretmen okulunda öğretmenlik görevine başlamıştır. Kastamonu'dan sonra Samsun ve Trabzon'da da öğretmenlik yapmıştır. Milli Mücadele sürecinde Yeni Mektep adında bir dergi de çıkartmıştır.⁶

Hıfzırrahman Raşit Öymen, Cumhuriyet'in İlanı'na kadar Trabzon'da öğretmenlik mesleğini yürütmüştür. Bu süreçte Trabzonspor'un temelini oluşturan İdman Ocağı'nın kurucuları arasında yer almıştır. 1923 yılında cumhuriyet idaresine geçilince Viyana'ya gönderilen Hıfızırahman Raşit Öymen, orada bir süre kaldıktan sonra 1926 yılında İstanbul'a yerleşmiştir.⁷

Mehmet Altan Öymen'in annesi ise Bolulu bir aileden gelmektedir. Nezaket Hanım, Feride ile Agâh Bey çiftinin iki kızından büyük olanıdır. Baba Agâh Bey, ticaret işiyle uğraşmıştır. Bu nedenle Tüccar Agâh Bey olarak bilinmektedir.⁸

Nezaket Hanım, İstanbul'da Öğretmen Okulu'nda açılan bir kursa başlamıştır. Burada kurs hocalarından birisi olan Hıfzırrahman Raşit Öymen ile tanışarak evlenmişlerdir. Çiftin nişanları Düzce'de, nikâhları ise 6 Ekim 1930 tarihinde İstanbul'da gerçekleşmiştir.⁹

Mehmet Altan Öymen, İstanbul'da dünyaya gelmiştir fakat doğduktan kısa bir süre sonra babasının tayini nedeniyle Ankara'ya taşınmışlardır. Öymen'in çocukluğuna dair ilk hatırladığı olay Ankara'daki evlerine radyo alınmasıdır. Küçüklüğü ile ilgili aktardığı diğer bir önemli olgu ise Mustafa Kemal Atatürk'ü bizzat görmüş olması ve cenazesine katılmasıdır.¹⁰

Öymen ailesinin; Örsan Öymen ve Gülden Hacaloğlu adında iki çocuğu daha vardır. Bilsay Kuruç ile Onur Öymen de Mehmet Altan Öymen'in kuzenidir. Bilsay Kuruç, Mehmet Altan Öymen'in halası Süeda Kuruç ile Kimyacı İmamettin Kuruç'un oğludur. Onur Öymen ise Mehmet Altan Öymen'in amcası Münir Raşit Öymen ile Coğrafyacı Nebahat Öymen'in çocuklarıdır.¹¹

Gazetecilik kariyeri

1950 yılından beri gazetecilik yapan Öymen, kariyerine 1950 yılında Ulus gazetesi'nde parlamento muhabiri olarak başladı ve iki yıl çalıştıktan sonra Tercüman’ın Ankara Temsilcisi oldu. 1957’de Yeni Gün gazetesi Genel Yayın Müdürü oldu. 1958-60 yılları arasında Ulus ve Akis gazetelerinde yazdı. 1960-61 yılları arasında Öncü gazetesinde Genel Yayın Müdürü oldu. Akşam, Cumhuriyet, Günaydın gazetelerinde yazılar yazdı ve Milliyet gazetesinde yıllar boyunca muhabir, röportajcı, yönetici, yazar ve başyazar olarak çalıştı. 1962-66 yılları arasında Almanya’da Bonn Büyükelçiliği Basın Ataşesi görevi yaptı. 1966-67 Milliyet dizi yazarı, 1967-68 Ulus Genel Yayın Müdürü 1968-72 Akşam yazarı, WDR ve DPA muhabiri oldu. 1972 yılında Anka Haber Ajansı'nı kurdu ve 1979 yılına kadar yönetti. Yurt içindeki ve yurt dışındaki radyo ile televizyonlara haber yayınları ve belgeseller hazırladı.

1980'li ve 90'lı yıllarda gazetecilik görevine devam eden Öymen, 1980-82 yıllarında Cumhuriyet Gazetesi'nde yazar olarak çalıştı. 1982’de Milliyet’e Yayın Kurulu Üyesi ve yazar olarak katıldı. 1985-95 arasında Milliyet Genel Yayın Koordinatörü, Başyazar ve İdare Meclisi Üyeliği yaptı Günümüzde Radikal gazetesinde köşe yazıları yazmaktadır.¹²

Siyasi kariyeri

1961 yılında kurucu meclis üyeliğinden başlayarak politikada görevler aldı. 1977 Türkiye genel seçimleri'nde CHP'den Ankara milletvekili olarak meclise girdi. Aynı yıl Bülent Ecevit tarafından kurulan 40. Türkiye Hükûmeti'nde Turizm ve Tanıtma Bakanı olarak yer aldı. 1978-1979 Yılları arasında Cumhuriyet Halk Partisi TBMM Grup Başkanvekilliği ve Avrupa Konseyi Türk Delegasyonu üyeliği görevlerini üstlendi. 1979-1980 Yılları arasında Cumhuriyet Halk Partisi Genel Sekreter Yardımcısı olarak çalıştı.

1995 Türkiye genel seçimleri'nde CHP İstanbul milletvekili olarak tekrar meclise girdi ve partisinin Grup Başkanvekilliğini yaptı. 1999 Türkiye genel seçimleri'nin ardından partisi CHP'nin meclis dışında kalmasıya genel başkanlıktan istifa eden Deniz Baykal'ın ardından 23 Mayıs 1999 tarihinde düzenlenen CHP 27. Olağanüstü Kurultayında yeni genel başkan olarak seçildi ve bu görevini 15 ay sürdürdü. 30 Eylül 2000 tarihinde yapılan yeni seçimle genel başkanlık görevini Deniz Baykal'a devretti.¹³